چگونه بهتر نصیحت بخواهیم

‎ ما یک نوع مدل استاندارد از درخواست نصیحت داریم که شاید از بچگی یاد گرفتیم، و هنوز هم ازش استفاده می‌کن

مدلِ «به نظر شما کدوم بهتره» هست.

مثلا:

«من از کمپانی A در شهر کوچک آفر گرفتم با دستمزد کمتر، و از کمپانی B در شهر بزرگ هم آفر گرفتم با دستمزد بیشتر، به نظر شما کدوم بهتره؟»

یا، «من فلان مشکل رو دارم، به نظر شما چیکار کنم؟» یا «به نظر شما چی بگم؟»

این مدل «به نظر شما» یک مشکل اساسی داره: این که اطلاعات از جای اشتباه به شما می‌ده.

اطلاعات از سوالی غیر از سوال واقعی شما به شما می‌ده.

وقتی ما اینجوری می‌پرسیم، طرف مقابل نظر خودش رو می‌گه، بدون این که ما biasهاش رو‌ببینیم.

مثلا اگر پول براش مهمه، می‌گه «برو کمپانی بزرگ‌تر.»

اگر زندگی آروم براش مهم‌تره، می‌گه «شهرهای کوچک خیلی خوبن.»

در واقع اطلاعات در‌مورد preferenceهای خودش به شما می‌ده، نه راجع به سوال شما.

نه تنها سوال واقعی شما رو جواب نداده، بلکه شما حتی biasهای رو هم نمی‌بینید.

—————

برای نصیحت بهتر گرفتن، می‌تونیم جوری سؤالمون رو بپرسیم که به جای جواب (که جواب کس دیگری هست، نه جواب ما)، چهارچوب‌های درست فکری رو به ما نشون بدن.

و یا حداقلا biasهای فکری طرف مقابل رو مشخص کنن که ما بهتر از این نصیحت استفاده کنیم.

مثلا، به جای «به نظر شما کدوم بهتره،» می‌تونیم بپرسیم:

«شما تا حالا تو همچین وضعیتی بودین؟ شما چیکار کردین؟»

این نوع سوال biasهای طرف رو مشخص‌تر می‌کنه. مثلا اگر ایشون گفت، «آره، من تازه که ازدواج کرده بودم بچه کوچولو داشتیم رفتم شرکتی که درآمد بیشتر داشت، حالا که مستقرتر هستیم، توی شرکت کوچک کار می‌کنم.» این جواب اطلاعات خیلی مفیدتری به ما می‌ده.

از او‌ن سوال بهتر: «شما تا حالا تو همچین وضعیتی بودین؟ چه فاکتورهای توی تصمیمتون لحاظ کردین؟»

یا، «شما سیستم تصمیم‌گیریتون برای تصمیمات بزرگ مثل این چیه؟»

اینجوری حتی می‌تونیم یه سیستم تصمیم‌گیری از کس دیگری یاد بگیریم. یا فاکتورهایی رو ببینیم که تا حالا به ذهنمون خطور نکرده بودن.

—————

سوال تنبلانه، جواب تنبلانه می‌گیره.

سوال با فکر، جواب با فکر.

نصیحت گرفتن هم، مثل همه کارهای دیگه، تکنیک داره، و خوبه که از این تکنیک استفاده بکنیم تا به جوابهای بهتری برسیم.